RAZİ DAĞILIMI
466.400 hektarlık toplam arazinin, ancak 106.063 ha (% 23) kadarı tarıma elverişlidir. Geriye kalan kısım 184.815 hektarı (%40) orman, 110.536 hektarı (% 23) çayır-mera ve 63.986 hektarı (% 14) ürün getirmeyen arazidir.
İlçeler itibarıyla arazi dağılımı (Ha.) :
İLÇELER |
TARIM ALANI |
ORMAN VE FUNDALIK |
ÇAYIR VE MERA |
TARIM DIŞI ARAZİ |
TOPLAM |
Merkez |
14.186 |
865 |
965 |
2.884 |
18.900 |
Akçaabat |
14.675 |
12.287 |
1.918 |
6.521 |
35.401 |
Araklı |
7.178 |
14.695 |
7.800 |
3.527 |
33.200 |
Arsin |
8.439 |
5.453 |
509 |
3.899 |
18.300 |
Beşikdüzü |
5.076 |
1.141 |
100 |
183 |
6.500 |
Çarşıbaşı |
4.073 |
3.045 |
115 |
467 |
7.700 |
Çaykara |
1.241 |
22.240 |
18.235 |
9.584 |
51.300 |
Dernekpazarı |
972 |
1.422 |
5.184 |
622 |
8.200 |
Düzköy |
2.927 |
7.935 |
418 |
521 |
11.801 |
Hayrat |
2.968 |
12.962 |
3.902 |
13.768 |
33.600 |
Köprübaşı |
1.246 |
5.472 |
5.949 |
11.733 |
24.400 |
Maçka |
8.476 |
39.597 |
43.669 |
5.058 |
96.800 |
Of |
10.171 |
10.571 |
498 |
159 |
21.399 |
Sürmene |
5.456 |
8.660 |
7.600 |
884 |
22.600 |
Şalpazarı |
2.644 |
10.685 |
700 |
271 |
14.300 |
Tonya |
3.526 |
11.939 |
9.808 |
126 |
25.399 |
Vakfıkebir |
5.918 |
4.429 |
1.558 |
2.395 |
14.300 |
Yomra |
7.582 |
8.261 |
2.700 |
3.757 |
22.300 |
TOPLAM |
106.754 |
181.659 |
111.628 |
66.359 |
466.400 |
TARIMCILIK
Bölgenin önemli geçim kaynağı çay ve fındıktır. Tarım arazisinin % 62,4'ünde fındık ve çay üretimi yapılmaktadır. Mısır ve fasulye ekimine % 24,5, tütün ve patates üretimine % 8 ve sebze-yem bitkileri üretimine % 5,1'lik tarım arazisi ayrılmaktadır.
748.982 olan İl nüfusunun 358.185'i köylerde yaşamaktadır. Traktör ve benzeri araçların tarımsal faaliyetlerde kullanılması, arazi yapısı gereği olarak, pek mümkün değildir. Bu nedenle, tarımda emek yoğun bir üretim söz konusudur. Optimal ölçeklere sahip tarım işletmeleri yok denecek kadar azdır. Fındık, çay, tütün ve balık ürünlerinin dışında tarımsal üretim dahili ihtiyaçlar için yapılmaktadır. Yani Trabzon'da tarım kesiminde bir bakıma kapalı ev ekonomisi şartları geçerlidir.
Trabzon'da tarımsal ürün olarak ilk akla gelen fındıktır. Normal ürün döneminde gerçekleştirilen yıllık ürün miktarı 55 bin tondur. Bu miktar, Türkiye fındık üretiminin % 11'ini teşkil etmektedir. Fındık alanlarında alternatif ürün yetiştirme çalışmaları kapsamında 36 adet sera yapım aşamasındadır. 2004 yılı fındık rekoltesi 14.586 ton, 2005 yılı fındık rekoltesi 47.863 ton, 2006 yılı fındık rekoltesi 55.006 ton, 2007 yılı fındık rekoltesi 43.763 ton ve 2008 yılı tahmini fındık rekoltesi 74.307 tondur.
İkinci önemli tarımsal ürün olarak çay, ilin Araklı, Sürmene, Of, Hayrat, Vakfıkebir ve Dernekpazarı ilçelerinde üretilmektedir. Bu yörelerde üretilen yıllık yaş çay miktarı 150 bin ton kadardır.
Trabzon'un merkez ilçe sınırları ile Akçaabat ilçesinin sahile yakın bazı köylerinde tütün üretimi de yapılmaktadır. Ancak bu ürüne olan talebin giderek azalması ve üretimindeki güçlükler nedeniyle üretim miktarı her yıl değişik miktarda olmaktadır (2001 yılında 2.015.000 kg., 2002 yılında 1.150.000 kg. ve 2003 yılında 1.100.000 kg. ve 2004 yılında 1.125.000 kg., 2005 yılında 1.190.000 kg., 2006 yılında 1.095.000 kg ve 2007 yılında 1.000 tondur.).
HAYVANCILIK
İlimizde hayvancılık daha çok süt ve süt mamulleri üretimine yönelik olarak yapılmaktadır. Daha çok büyükbaş hayvan beslenebilmektedir. Yıldan yıla yerli kara sığırdan melez ve saf inek tercihine doğru hızlı bir istek gözlenmektedir. Toplam büyükbaş hayvan sayısı 152.931, küçükbaş hayvan sayısı 93.111 ve kümes hayvanı sayısı ise 42.727'dir.
Balıkçılık, Trabzon için önemli bir gelir kaynağı olmakla birlikte Karadeniz'in sürekli olarak kirletilmesi neticesinde, balık üretiminde hissedilir oranda bir düşme görülmüştür. Balık türlerinin en önemlisini teşkil eden hamsi üretiminde yıllar itibariyle dalgalanmalar yaşanmaktadır. Geçmiş yıllarda 50 bin tona kadar yükselmiş olan hamsi üretiminin bazı yıllar 1.000 tona kadar gerilediği görülmüştür. Trabzon'da halen 1.134 tekne sahibi balıkçılıkla iştigal etmektedir. Deniz balık avcılığına alternatif olarak 3 adet denizde olmak üzere toplam 95 adet Alabalık İşletme Tesisi kurulmuş ve üretime geçirilmiştir.
TARIMSAL KURUMLAR
İlimizde Tarım ve Köyişleri Bakanlığına bağlı olarak; 83 Tarımsal Kalkınma, 17 Su Ürünleri olmak üzere 100 kooperatif, ayrıca 1 Arı Yetiştiriciliği, 1 Hayvancılık, 1 Su Ürünleri, 1 Sürmene Kivi Üreticileri, 1 Arsin Kivi Üreticileri, 1 Merkez Kivi Üreticileri, 1 Of Üzümsü Meyve Üreticileri ve 1 İç Su Ürünleri Birliği, ayrıca 23 adet de özel sektöre ait fabrika ve üretim merkezi mevcuttur.
TARIMSAL GELİR DURUMU
GELİR TÜRÜ |
GAYRİ SAFİ GELİR (YTL) |
Bitkisel Üretim |
429.750.300 |
Hayvansal Üretim |
220.598.554 |
Su Ürünleri Üretimi |
81.502.000 |
TOPLAM |
731.850.854 |
Bir çiftçi ailesine düşen ortalama tarım arazisi 10,3 dekardır.
Bir çitçi ailesine düşen yıllık GSMH 7.1765 TL. olup, bir kişiye düşen yıllık GSMH 1.435 TL.'dir.